БАТЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ҰЙЫМДАРМЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛУ ДЕҢГЕЙІН АУМАҚТЫҚ САРАЛАУ
Аннотация
Мақала Батыс Қазақстан облысындағы мектепке дейінгі нысандарды аумақтық орналастыру ерекшеліктерін және мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету деңгейін аумақтық саралауды зерттеуге арналған. Әдістемелік зерттеу тәсілдері 16 факторлық даму көрсеткіштерінің және мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету деңгейінің 4 корреляциялық (1 000 шаршы км ауданға есептегенде мектепке дейінгі ұйымдарды орналастырудың аумақтық тығыздығы; елді мекендердің мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету коэффициенті; мектепке дейінгі ұйымдардың жүктеме коэффициенті; балаларды мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету коэффициенті) көрсеткіштерінің көмегімен аумақтың типологиялық сипаттамаларын пайдалану негізінде ұсынылған. Ұсынылған әдістемелік тәсілдерді пайдалана отырып 2005-2020 жылдарға Батыс Қазақстан облысының әкімшілік аудандар деңгейінде мектепке дейінгі білім беру нысандарын орналастырудың және мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету деңгейіне негізгі әлеуметтік-демографиялық және экономикалық факторларының аумақтық саралауына типология жүргізілді және өзгерістер анықталды. 10 әкімшілік ауданда фактор дамуының типологиялық сипаттамалары мен мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету деңгейінің тиімді үйлесімі бар екені анықталды. Сондай-ақ, мектепке дейінгі ұйымдардың аумақтық желісі айтарлықтай кеңейген кезде 12 әкімшілік ауданда балаларды мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету өзекті мәселе болып қалғаны анықталды. Аталған аудандарда балаларды мектепке дейінгі ұйымдармен қамтамасыз ету коэффициенті 54,4%-дан аспайды, бұл Батыс Қазақстан облысының мектепке дейінгі мекемелерін аумақтық ұйымдастыруда әлеуметтік-демографиялық және экономикалық факторлардың даму әсерін ескере отырып жүйелі көзқарасты талап етеді.
