ЖЕСТКОКРЫЛЫЕ НАСЕКОМЫЕ (INSECTA, COLEOPTERA) В БЕРЕГОВЫХ НАНОСАХ СОЛЕНОГО ОЗЕРА ХАКИ-СОР (КАЗАХСТАН, ЗАПАДНО-КАЗАХСТАНСКАЯ ОБЛАСТЬ)

Александр Кузовенко

doi:10.37238/1680-0761.2023.91(3).63

Александр Кузовенко ГБУ «Самарский зоопарк»

DOI: https://doi.org/10.37238/1680-0761.2023.91(3).63

Ключові слова: Батыс Қазақстан; қоңыздар; сортаң; сор; Хаки-сор; сор Хаки; тұзды балшық; фауна; жағалау шөгінділері; Coleoptera.

Анотація

Мақалада Хаки-сор тұзды көлінің солтүстік-шығыс бөлігіндегі жағалау шөгінділерінен табылған қоңыздарға шолу берілген. Хаки-Сор энтомофаунасы туралы мәліметтер алғаш рет келтірілген. Зерттеудің мақсаты - Хаки-сор тұзды көлінің жағалау шөгінділеріндегі қоныздар түрлерін түгендеу. Жәндіктерді жинау сордың бірінші террасасының жартастарында, сордың жағалау бөлігінде жүргізілді және тұзды батпақтың рапасына түскен жәндіктер немесе бірінші террассаның бетінен нөсер жаңбырымен жуылған түрлер ұсынылды. Омыртқасыз шөгінділердің жалпы массасынан қоңыздардың ең сақталған үлгілері таңдалды. Қоңыздардың аз бөлігі қолмен немесе DRV-250 шамын жарықпен аулау кезінде жиналды. Барлығы 146 түрге жататын 2053 қоңыз анықталды. Қазақстан Республикасының Батыс Қазақстан облысының Қызыл кітабына енгізуге ұсынылған түрлердің ішінен Хаки-Сор көлінің шөгінділерінен табылған жер қоңыздарының үш түрі атап өтілді: Calosoma sycophanta (L., 1758), Calosoma inquisitor (L., 1758) және Carabus bessarabicus Fischer von Waldheim, 1823.