А Академик М.Х. Асылбеков и историческая демография Казахстана

as-kar kubayev93

doi:10.37238/1680-0761.2022.88(4).143

as-kar kubayev93 Западно-Казахстанский университет им. М. Утемисова

DOI: https://doi.org/10.37238/1680-0761.2022.88(4).143

Ключові слова: тарихи демография, Мәлік-Айдар Асылбеков, халық, монографиялар, оқушылар мен әріптестер.

Анотація

Тарихи демография - Қазақстан тарих ғылымының салыстырмалы түрде жас бағыты. Қазақ өлкесінің халқы туралы белгілі бір мәліметтерді XVIII-XIX ғасырлардағы ресейлік шенеуніктер, әскерилер, түрлі бағыттағы зерттеуші-ғалымдар қалдырды. Қазақтардың демографиясын ғылыми түрде зерттеуімен Әлихан Бөкейханов, Мұхамеджан Тынышпаев, Мұстафа Шоқай сынды ұлт зиялылары айналысты. Кеңес заманында КСРО халықтарының демографиясын тарихи зерттеуге ресми тыйым болды және алғашқы айтулы еңбектер 80-ші жылдары ғана пайда бола бастады. Дегенмен, бұл бағыт ел тәуелсіздігін алғаннан кейін ғана ресми және еркін түрде дамыды. Еліміздің тарихи демографиясының өте өзекті және уақтылы зерттелуі, ең алдымен, көрнекті ғалым, ҚР Ұлттық Ғылым академиясының академигі Мәлік-Айдар Хантемірұлы Асылбековтің есімімен байланысты. Мақалада М.Х. Асылбековтың Қазақстанның тарихи демографиясына қосқан үлесі, оның еңбектері, сондай-ақ ғалымның демограф-ғалымдардың келесі ұрпағын тәрбиелеуге қосқан үлесі қарастырылады.