ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІҢ ФИЛОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУЛЕРДІҢ ДАМУЫНА ЫҚПАЛЫ: ТІЛ БІЛІМІНДЕГІ ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ ЖИ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫНЫҢ МҮМКІНДІКТЕРІ МЕН ШЕКТЕУЛЕРІ

  • Martin Arndt Dresden University of Technology.
DOI: https://doi.org/10.37238/2960-1371.2960-138X.2025.98(2).63
Ключові слова: филология, жасанды интеллект, сандық гуманитаристика, лингвистика, корпусқа негізделген талдау, жасанды интеллектінің этикалық аспектілері, пәнаралық зерттеулер, машинамен оқыту, мәдени контекст, мәтіндерді талдау.

Анотація

Жасанды интеллектінің дамуы филологиялық зерттеулердің әдіснамасына жаңа серпін беріп, мәтіндерді, тілдерді және мәдени дәстүрлерді талдаудың тың мүмкіндіктерін ашуда. Осы мақалада 2020–2024 жылдары Германия университеттерінде жүзеге асырылған 27 жобаның негізінде жүргізілген пәнаралық зерттеудің нәтижелері ұсынылады. Зерттеуде сандық және сапалық әдістер, кейс-стади және деректерді триангуляциялау тәсілдері қолданылды. Автор жасанды интеллектінің мәтін корпустарын өңдеуді жеделдету және жасырын тілдік заңдылықтарды анықтау әлеуетін анықтай отырып, сонымен бірге мәдени контекстің бұрмалануы және зерттеушілердің сыни рефлексиясының жеткіліксіздігі секілді тәуекелдерге назар аударады. Мақалада жасанды интеллектіні гуманитарлық ғылымдарда қолдану этикасы және пәнаралық ынтымақтастықтың цифрлық құралдарды жетілдірудегі рөлі жан-жақты талданады. Зерттеу нәтижелері гуманитарлық білім мен технологиялар арасындағы саналы және сыни өзара әрекеттестіктің маңыздылығын дәлелдейді.

Жарияланды:
2025-06-25
Номер
Том 98 № 2 (2025): БҚУ Хабаршысы
Бөлім
Филология